Thành phần chính của mảng bám: là vi khuẩn. Vi khuẩn chiếm 90-95% trọng lượng ướt của mảng bám. 5-10% còn lại gồm có một số tế bào của vật chủ, khuôn hữu cơ và ion vô cơ.

Có 2 loại mảng bám cơ bản: mảng bám trên nướu và mảng bám dưới nướu. Đa số các vi khuẩn hiện diện trong mảng bám trên nướu là vi khuẩn ái khí và vi khuẩn ngãu nhiên, trong khi ở mảng bám dưới nướu lại chứa đa số các vi khuẩn kị khí. 

Các loại cơ bản của mảng bám dưới nướu: mảng bám trên mô cứng, mảng bám trên mô mềm và mảng bám rời. Mảng bám trên mô cứng bám vào cement, ngà và men, mảng bám trên mô mềm bám vào các tế bào của biểu mô và mảng bám rời lơ lửng ở khoảng giữa 2 lớp nói trên. 

Vôi răng chính là những mảng bám bị vôi hóa. Vôi răng thường có màu sẫm như đen, nâu hoặc xám là do sau khi mảng bám cứng lại thành vôi răng và phản ứng viêm xảy ra thì sự chảy máu tại chỗ đã xảy ra trước đó, tế bào máu đó sẽ bám vào và thâm nhập vào vôi răng, tiếp theo là sự tan huyết  và Hemoglobin/sắt  sẽ nhuộm màu vôi răng. 

Những dấu hiệu chủ yếu của viêm nướu là nóng, đỏ, sưng và đau. Viêm nướu không nhất thiết là dấu hiệu báo trước của viêm nha chu. Viêm nướu mãn có thể tồn tại trong một thời gian dài mà không gây ra viêm nha chu. Những nguyên nhân làm cho viêm nướu trở thành viêm nha chu có thể do các tác nhân gây bệnh kết hợp với vi khuẩn và phản ứng bất thường của vật chủ. 

Viêm nha chu được chia thành 2 loại:- Viêm nha chu quanh đỉnh chân răng do biến chứng của sâu răng không điều trị- Viêm nha chu mạn tính là biến chứng của viêm nướu răng mạn .Triệu chứng:1.Viêm nha chu quanh đỉnh chân răng: đau răng, áp-xe chân răng làm răng lung lay.2. Viêm nha chu mạn tính: viêm nướu răng làm nướu bị đỏ, mềm, căng bóng, đau, chảy máu, kẽ hở ở chân răng càng lúc càng sâu làm bệnh nhân đau khi khi ăn hay uống nước lạnh, nóng. Có thể có mủ tiết ra ở chân răng.

Điều trị:1.Viêm nha chu quanh đỉnh chân răng: dẫn lưu mủ, làm sạch và trám răng sâu hoặc nhổ răng sâu.2. Viêm nha chu mạn tính ở giai đoạn sớm: vệ sinh răng miệng sạch sẽ và đúng cách, lấy đi các mảng bám răng (cạo cao răng), cắt lọc bớt lớp lót của các kẽ đến mô lành để giúp chúng bám tốt vào răng trở lại. Cố định lại răng bị lung lay bằng nẹp răng.